Interview met de boer - Di 4 mei 2021 - door Suzanne
Veel tijd om stil te zitten heeft hij niet, maar tijdens het uitplanten van de bietjes vertelt hij gloedvol over zijn passie. Ik ben op bezoek in de biotoop van tuinder Jochum, koude kas teler uit 't Friese Kimswerd.
In mijn interview met Jochum lees je:
- Waarom hij al twintig jaar kiest voor biologisch en seizoensgebonden telen.
- Waarom hij zo blij wordt van de kwikstaartjes, kikkers en salamanders die tussen zijn gewassen leven.
- En... hoe bijvoorbeeld zijn Paksoi, Andijvie, Peterselie en Spinazie werkelijk kraakvers bij jou in de krat belanden :-)
Ik ben nu al nieuwsgierig naar Jochums groentes!
Koude kas geeft unieke biodiversiteit en extra lengte aan het teeltseizoen
“Regelmatig zie ik ze, ja, kwikstaartjes - ze scheren langs die hoge ramen van de kas. En winterkoninkjes, prachtig. Ik zie ze graag! Tussen de kieren van de ramen zoeken ze insecten, die nestelen zich volop in al die hoekjes. Padden, kikkers en salamanders kom ik hier ook veel tegen." Het zegt veel over de biodiversiteit in Jochums kas; het maakt hem een gelukkig mens. En hem niet alleen...
"Voor mijn kinderen is dat ook super leuk, ik heb een zoon en een dochter, van tien en elf. De natuur is alles voor ze, altijd in de weer met plantjes en dieren. Het zit in de genen, denk ik," knikt hij trots. “Als mijn kinderen ook de tuinderij in willen, zie ik er zeker toekomst in. Het moet wel echt je hobby zijn hoor, want het kost gewoon gigantisch veel tijd… Dus die tijd die je er in steekt die moet je ook heel leuk vinden!"
"Kijk, dat rijtje aardbeien die ik daar heb geplant? Die komen nooit de keuken in. Die gaat bij mijn kinderen zo de mond in. De kortste weg, is de gezondste, dat geloof ik zeker." Jochum is zelf echt een seizoenseter, en pleit ervoor dat mensen meer van de seizoenen leren. "Mijn eerste sperziebonen in de zomer, daar geniet ik intens van, ja! En in de winter kan ik me prima vermaken met de veldsla en winterpostelein die ik teel."
"Ik werk hier in een onverwarmde kas, een 'koude' kas. Dat geeft het seizoen wat meer lengte, maar niet oneindig - het blijven echt 'Hollandse' seizoensgroenten die ik teel. Er wordt zoveel uit het buitenland gehaald, terwijl er hier ook genoeg geteeld wordt. Producten waar wij als tuinders zo ons best voor doen. Dan eet je misschien niet altijd alles, het hele jaar door, maar dat is helemaal niet erg. Rechtstreeks van de boer, da’s toch het mooist - of via Hofweb. Die kant moeten we toch op met z’n allen," bevestigt Jochum bevlogen.
Vandaag in de kas, morgen op jouw bord
“Bij Hofweb is er een mooie directe lijn van boer naar consument, dat gaat heel snel. Hofweb bestelt bij mij, en één dag, of hooguit twee later heeft een klant het al in huis.
Met mijn gewassen is dat nodig, die korte lijnen - bladgewassen moet je niet lang bewaren. Maar ook een courgette. Je kunt nog zulke mooie courgettes telen, maar als die tien dagen onderweg zijn voor ze op een bord komen, zien ze er echt niet meer uit.
En raapstelen, die zie je nooit in een supermarkt - dan denken mensen dat de bladeren geel hóren te zijn..." grinnikt Jochum.
"Zoals ik het hier oogst, zo ziet de klant van Hofweb het ook - en dat vind ik heel bijzonder."
Nog een voorbeeld van de voordelen van de korte keten, aldus Jochum: “Om in de koude maanden genoeg winterpostelein te kunnen hebben, moet je als teler voldoende oppervlak geplant hebben. Als het voorjaarszonnetje meer kracht krijgt, dan gaat het zo snel groeien, dat de afzet een probleem kan worden: er is dan heel veel aanbod van winterpostelein bij alle telers: wel drie keer meer dan anders.”
Jochum vervolgt: “Bij een groothandel wordt ’t dan een soort roulette: 'welke tuinder gaan we eens bellen voor de winterpostelein'. Dus in plaats van dat ze drie keer zoveel proberen te verkopen, zijn er gewoon twee van de drie tuinders die pech hebben en met hun groenten blijven zitten. Dan moet het allemaal naar m’n varkentje. Maar die geef ik liever gewasresten, niet het eersteklas spul. Hofweb doet het andersom. Die kijkt wat er is bij een teler, en dan gaan ze kijken hoe ze dat aan de man kunnen brengen. En het lokale is mooi he...?" gaat de Friese Jochum verder. "Dat mijn producten in de buurt blijven - dat vind ik toch wel het allermooiste.”
Het essentiele leven zit ónder de grond
Jochum is ervan overtuigd dat biologisch telen de toekomst heeft. Zelf werkt hij al meer dan twintig jaar biologisch, en dat bevalt hem uitstekend. "Als je de regels van de natuur in acht neemt - dan gaat er heel veel vanzelf. De juiste tijd van het jaar, de juiste grond… met biologisch werken voed ik de bodem, en niet de plant. Ik bemest mijn grond één keer per jaar met verteerde stalmest van een bevriende bioboer uit de buurt. Want het bodemleven moet de plant weer voeden. Dát is voor mij biologisch."
"Weet je," staat hij even stil, schoffel in de hand - "in één theelepeltje gezonde aarde zit meer leven, dan dat er mensen in New York wonen! En alle vormen van leven hebben we nodig, alles staat tot elkaar in verhouding.
Als je dat weet, dan zorg je ervoor dat de bodem gezond is. Dat ieder beestje dat daar hóórt te zijn - er ook kán zijn, en z’n functie kan uitvoeren. Het essentiële leven kunnen we niet zien; dat zijn de schimmels en bacteriën onder de grond. Maar ook het leven dat we wél kunnen zien, is voor mij puur genieten," besluit Jochum ons interview.
"De salamanders en de kikkers tussen de gewassen, de winterkoninkjes en kwikstaartjes die hier in de kas vliegen: dan weet ik, ja: het gaat hier goed in 'mijn biotoop'."
Smakelijke groet, Suzanne